HIV/AIDS ve BESLENME

▫ Tahmini okuma süresi: 2 dakika ▫

 İnsan immün yetmezliği virüsü (HIV) enfeksiyonunda ve ileri safhası olan edinilmiş immün yetmezlik sendromu olarak bilinen AIDS’te,enfeksiyon tespit edildiği andan itibaren beslenme büyük önem taşır. Hastalığın sınıflandırılması1.devre aseptomatik HIV enfeksiyonu (A), 2. devre septomatik HIV enfeksiyonu (B) ve 3. devre (C) şeklindedir. AIDS’in her basamağında, uygulanan her çeşit tıbbi yardımla beraber doğru beslenme desteği gerekmektedir.

   Beslenmenin ne derece etkili olduğu tartışmalı olmakla beraber klinik çalışmalar, hastalıktan ve tedaviden kaynaklanan bazı problemleri hafiflettiği, yaşam kalitesini iyileştirdiği ve süresini uzattığı yönündedir. 

   Beslenme ile immün sistem arasında sinerjetik etkileşim bulunmakta ve her besinin kendine özgü işlevi burada yer almaktadır. Beslenme ve enfeksiyon arasındaki ilişki; beslenme yetersizliğinde veya sorunlarında,yaralanmayı ve savunmasızlığı artırmaktadır.

Dikkate alınması gereken önemli noktalar:

  • Kişide ortaya çıkan beslenmeyle ilişkili metabolik değişiklikler,
  • Kişinin beslenme durumunun pratik değerlendirilmesi,
  • Besin yetersizlikleri sorunlarının saptanarak beslenme durumunun düzeltilmesi,
  • İlaç tedavisi ve beslenmedir.

Ağırlık Kaybında Beslenme Açısından Dikkat Edilecek Hususlar

  • Fırsatçı enfeksiyon veya diğer hastalıklar ve tedaviden ileri gelen komplikasyonlarının varlığı,
  • Testesteron konsantrasyonunun tayini,
  • LH/FSH ve tiroid işlevinin tayini,
  • Lipodistrofi belirtileri,
  • Diğer uygulamaya koyulmuş diyetler (diyabet gibi), 
  • Bulantı, kusma gibi yan etkilerin neden ileri geldiği,
  • Malabsorpsiyon durumu,
  • Karın ağrısı, disfaji, özefajit durumu,
  • Salya sekresyon düzeyi,

Bütün bunlar varsa dikkate alınıp, beslenme desteğine geçilmelidir.

HIV/AIDS’te Besin ve Besin Olmayan Destek Önerileri

Önerilen maddeÖnleyici işlev
A vitamini, beta karotenİmmün sistemin uyarılması, deri ve epitelyum dokunun devamı ve korunması
B grubu vitaminlerEnerji metabolizmasında ko-enzim ve LBM artması
C ve E vitaminleriAntioksidan, anti-apoptozis, oksidatif stresin önlenmesi
Selenyum, demir, çinkoAntioksidan enzimleri için ko-faktörDeri irritasyonu iyileştirici
Antioksidan CoQ10T4/T8 oranının yükselmesi
N-asetilsisteinGlutatyon ön maddesi, HIV replikasyonunda azalma, TNF-alfa tarafından apoptozun uyarılması
Pre ve probiyotiklerİmmün sistemin uyarılması
Avatar

Fatma Nur Can

İstanbul Kültür Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü 4. sınıf öğrencisiyim. Specter Medya’da ‘Sağlıklı Yaşam’ başlığı altında yazılarıma erişebilirsiniz. Aynı zamanda bölümümle ilgili bilgiler, sağlıklı tarifler paylaştığım ve meslektaşlarımla iletişim kurduğum instagram.com/nutritiondiary__/ adresinden bana ulaşabilirsiniz.